Het spel van sterk zijn

“ Ik doe alles liever zelf op het werk terwijl ik in mijn rol als manager moet delegeren. Maar dat lukt niet zegt hij. Als ik het zelf doe gaat het sneller. En daarbij al dat geneuzel rondom gevoel wat maar op mijn bordje komt van medewerkers, wat is dat toch dat iedereen maar over gevoel wil praten? We moeten toch ook gewoon werken”? zegt hij dan met een grijns op zijn gezicht. "En daarom kom ik naar jou toe, want ik hoorde dat jij er geen gras over laat groeien", zegt hij. Hij kijkt mij aan met de vraag of ik hier bevestigend Ja op wil knikken, maar ik blijf stil.

Dan gaat hij verder. “Ik heb van jongs af aan ook mijn eigen boontjes gedopt met een vader die er nooit was, die was te druk met zijn drukke baan en daarbij zag hij ons niet staan”, zegt hij wat boos. Voor mij staat een grote man, met een dikke bos krullen en een sportief lijf. Een man die goed voor zichzelf zorgt. Volledig in stijl, alsof hij uren voor de spiegel heeft gestaan. In controle. Ik bedenk me dat het een mooie man is om naar te kijken, maar vraag me ook af hoe snel het gaat vervelen als iemand zo perfect is zonder schrammen of een rauw randje. Wel boos maar nog steeds binnen de kaders van correctheid.

"Hoe zit dat met jouw eigen voelen, vraag ik hem? “Ik weet gewoon niet zo goed hoe ik moet voelen”, zegt hij. “Ik weet echt niet hoe dat moet”, en het lijkt mij ook heel vermoeiend”, zegt hij. “Het lijkt mij ook heel eenzaam om te voelen dat je niet bij je vader terecht kon en dat je het gevoel had het zelf te moeten doen”, zeg ik. “En wanneer kleine kinderen op een plek gaan staan die veel te groot is voor hen, zoals een volwassenen plek, dan zijn ze heel druk bezig met overleven in hun hoofd. Alles willen begrijpen. Willen begrijpen hoe ze moeten bewegen in een wereld die niet van hen is. In plaats van spelen in de speeltuin, spelen ze vader en moedertje. En ergens blijven we allemaal kinderen, alleen verpakt in een volwassen lichaam”, zeg ik.

“Hoe is het voor jou om bang te zijn”, vraag ik hem? “Dat weet ik niet”, zegt hij. “Dat ben ik denk ik nooit”. En hij kijkt weg. “Wil je mij eens aankijken “,vraag ik hem. En dan kijkt hij mij aan met ogen die het spannend vinden om gevonden te worden. “Hoe is dit om mij aan te kijken in al je kwetsbaarheid”, vraag ik hem. “Dat vind ik heel moeilijk en spannend”, zegt hij. “Waar voel je die spanning”, vraag ik hem en hij grijpt naar zijn buik. “Ah” zeg ik, “mooi nu kun je mij in ieder geval niet meer vertellen dat je niet kunt voelen, want je lichaam laat direct voelen waar de spanning zit. Ik denk dat je iets anders te leren hebt”, zeg ik hem. “Wat dan?”, vraagt hij? “Leren blijven”, zeg ik hem.

“Leren blijven?”, kijkt hij mij met wat ongeloof aan. “Leren blijven bij jezelf”, zeg ik hem. “Ik vraag jou om in mijn ogen te kijken zodat je bij mij kunt blijven in dit gesprek”. “Eigenlijk vraag ik je dus ook om bij jezelf te blijven. Want bij mij blijven en stiekem uitchecken daar hebben we allebei niet zoveel aan. Maar bij mij blijven en daardoor eerst met jezelf moeten verbinden met alles wat er is, is de grote opgave. Want daar wordt het spannend. Want ik vraag je om niet alleen sterk te zijn, maar ook om kwetsbaar te zijn”, zeg ik hem. De kwetsbaarheid is om aan jezelf en misschien ook wel aan anderen toe te geven dat je Sterk en Bang bent, zeg ik. En dan hoef je ook niet meer continue het spel met mij te spelen in hoe sterk en stoer je bent, terwijl ik wat anders zie", zeg ik hem. "Dat is een stuk duidelijker en minder vermoeiend", knipoog ik naar hem.

“Sterk zijn ken ik zo goed, zegt hij dan. Ik kreeg daar vroeger complimenten op. Als vertrouweling van mijn moeder. Ik wist dingen die tussen mijn vader en moeder speelde. En daar probeerde ik de held te zijn”, voor mijn moeder. “En met het grote verlangen om de goedkeuring van je vader, zeg ik hem, klopt dat”?. ” Ja dat klopt, die kwam er alleen nooit”, zegt hij met een grimas op zijn gezicht. Hij was emotioneel niet beschikbaar. “Wat spannend dan om nu kwetsbaar te zijn bij de ander, terwijl je misschien net als ooit de deksel op je neus krijgt”, zeg ik. “Ja zegt hij en bang was mijn moeder, en dat trek ik zo slecht”, zegt hij.

“Ik heb niets met vrouwen die niet weten wat ze willen”, zegt hij wat stoer. “En daarom kom je naar mij omdat je gehoord hebt dat ik niets laat gaan”, zeg ik. “En dat is precies wat je niet gaat helpen. Want zoals de beweging niet vanuit je moeder kwam, zo kan ik deze beweging ook niet opvullen. En als het daar om gaat, niemand. Jouw partner niet, maar ook collega’s en vrienden niet. Je hebt jezelf op te halen”, zeg ik. “Als een ophaalbrug”, zegt hij dan? “Ja eigenlijk wel, zeg ik. Het is een brug van je oude verhaal naar een nieuw verhaal. Een brug van het beter weten, maar eigenlijk niets liever willen dan te rusten. En op een plek te zijn waar jij jezelf mag overgeven en uitreikt naar anderen wanneer je daar behoeften aan hebt. Ook al is het retespannend. Maar in het oordelen naar de ander is het oordeel naar jezelf nog veel groter”, zeg ik. "En als je niet kwetsbaar wilt zijn doe je ook alles zelf, zodat je nooit aangesproken kunt worden opdat het niet genoeg is. Want dat is precies wat onder dit alles ligt. Ben ik genoeg", zeg ik hem.

Even later komt hij naar de jaaropleiding. Een opleiding die je weer leert verbinden met alles wie je bent. Wat niets anders betekent dan dat jij helemaal mag zijn wie jij bent. Dat je door je eigen ogen naar jezelf leert kijken, in plaats van door de ogen van de ander.

Hij staat tegenover een mededeelnemer in een oefening met de vraag om te blijven verbinden met de ander. Maar zijn ogen blijven gericht naar beneden. “Je speelt verstoppertje”, zeg ik hem. "Maar wat als ik voel dat je niets liever wilt dan gevonden worden"?, zeg ik hem. Hij kijkt op met een blik van een man die voor het eerst gevonden wordt. Voor het eerst misschien wel echt gezien wordt. "Dan moeten de poorten van je hart open" zeg ik hem. "Want wie gevonden wil worden moet ook van zijn verstopplek af komen om zichzelf te laten zien". "Dat klopt en dat is zo spannend', zegt hij. "Dat is het ook", bevestig ik hem. "Ik weet niet hoe", zegt hij dan wat ontmoedigd. "Er is ook geen toverstokje", zeg ik hem. "Behalve te leren blijven bij dat stuk wat er niet van jou mag zijn. Waar het spannend wordt. Waar je niet bent opgehaald, maar waar je nu zelf moet leren staan. En niet vanuit een held maar vanuit kwetsbaarheid. Staan en tegelijkertijd uitreiken naar de ander", zeg ik hem. Daar zit autonomie, in het leren hulp vragen. Niet in het alleen doen.

Kijk je mededeelnemer eens aan, vraag ik hem. En zeg dan, Ik ben Sterk én ik ben bang. En adem diep in. De tijd verstrijkt. Zijn lijf wil bewegen maar staat stokstijf. Deze woorden komen niet over zijn lippen. "Wat een drempel", zeg ik hem. Hij knikt. "Hoe vergaat de wereld als jij kwetsbaar bent", vraag ik hem. "De vraag is dan wat van mij overblijft", zegt hij.

"Je zegt dat jezelf alleen kent als sterk? Omdat bang er niet mocht zijn"?, vraag ik. "Ja bang zijn behoorde niet tot de opties", zegt hij. Ik vraag er twee mensen bij uit de groep en zet deze tegenover hem. Zijn vader en moeder. En vertel hem over hoe symbiose werkt. Hoe we fuseren met de gevoelens van onze ouders. Hoe we die overnemen, en hoe deze in het hier en nu soms nog gebonden houden. Zodat er geen beweging meer mogelijk is. Alsof je vastgeketend zit. En dat je als klein mens niets anders kon doen dan delen van jezelf ook wegcijferen om mee te gaan in hoe het gezin het deed. Of waarvan jij dacht dat nodig was voor de ander. Kinderlijke loyaliteit die we nog steeds nadragen. "Aan wie was jij zo loyaal", vraag ik hem? "Ik was loyaal aan mijn moeder, zegt hij dan. Mijn vader vertrok en mijn moeder kon mijn verdriet er niet bij hebben. Dus was ik sterk", zegt hij. "En wat mocht er niet van jou zijn, welk deel van jou moest weg?", vraag ik. " Mijn gevoeligheid. Mijn verlangen naar geborgenheid. En dus sloot ik mij af", zegt hij. "Maar niet alleen van je ouders", zeg ik. "Nee zegt hij dat klopt. Ook van het gevoel van verdriet", zegt hij. "Bang voor het gat wat zich zou openen als je de deuren open zou zetten? Wat blijft er dan van jou over?", vraag ik hem.

"Weinig", zegt hij. "Dat is nog maar de vraag", zeg ik. Hoe het was als kind weet ik niet zeg ik, maar ik weet dat je nu ouder bent. Ik pak de handen van de ouders vast en geef de handen aan elkaar. "Misschien niet hoe het was, maar het is niet erg om het even zo te zien, liefdevolle handen. Er zal vast een moment zijn geweest waarop deze handen liefdevol waren naar elkaar. En jij mag een stap achteruit zetten. En voel dan maar eens hoe het hier is op afstand?", zeg ik. "Beter" zegt hij. "Mooi zeg ik. Zeg dan maar papa en mama ik geef jullie terug aan elkaar. Het is aan jullie. En deze plek waar ik sta is aan mij. Waar ik sterk ben, gevoelig en bang". Hij ademt diep in, kijkt even de groep aan of ze hem nog kunnen redden, maar dan vraag ik hem wat steviger te gaan staan en diepe adem in te nemen en zijn lijf te laten zakken. "Het was nooit aan jou en zal het nooit zijn. Op deze plek waar je nu bent, hoef je niet meer bang te zijn voor de ander, maar mag je zelf bang zijn", zeg ik. Dan kijkt hij mij aan en begint hij hard te lachen. "Dat is het, zegt hij. Dat is het! Ik mag bang zijn voor mijzelf en dat voelt als een opluchting. Wow dat heb ik nooit zo bekeken, ik had bang zijn altijd gekoppeld aan het gevoel van mijn moeder. Die haar eigen bang zijn niet aankon", zegt hij terwijl heel zijn lijf ontspant. "En jij dus in symbiose ook niet" zeg ik. "Nee en het voelt verdomde lekker. Het voelt alsof ik weer leef. Alsof mijn bang zijn mij laat voelen wie ik ben", zegt hij herboren. Ik begin met hem mee te lachen. "Welkom thuis", zeg ik. Hij kijkt naar zijn ouders…. En met zijn schouders recht en ook een zacht gezicht zegt hij. Ik ben sterk, en ook gevoelig en bang. En dat voelt verdomde lekker om bang te mogen zijn"!

Wanneer we delen van onze ouders uitsluiten sluiten we dezelfde delen van onszelf uit. In het niet meer bang mogen zijn sluit je daarmee ook de richtingwijzers van je lijf en gevoel uit. Wanneer we onszelf weer heel voelen met alles erop en eraan kunnen we weer ontspannen en de mensen om ons heen ook. Hoef je niet meer alles alleen te doen en mogen anderen ook autonoom zijn rondom jou heen.

Wil jij weer in jouw eigen kracht staan en met je eigen ogen naar jezelf kijken. Minder oordeel hebben naar jezelf en naar anderen. Wil je autonoom zijn en vrij in het leven staan voel je dan heel erg welkom in onze masterclass persoonlijk leiderschap. De laatste voor dit jaar. Of kijk eens naar ons jaarprogramma Verbinden met jezelf en de ander. Voor allebei zijn nog twee plekken vrij. Voel je welkom bij Raafwerk