Ja en Nee

Ze is aan de vroege kant en wanneer ik haar aanspreek in de gang staat ze direct op. Ze is enthousiast en je ontkomt niet aan haar energie. Fijn denk ik, zo’n zonnetje in huis. Ik heb vandaag intakegesprekken voor een persoonlijk leiderschapstraject voor leidinggevenden bij een opdrachtgever die we allemaal kennen. Zo een waar jongensdromen uitkomen.

Omdat ze zo vroeg is kletsen we samen wat over onze gezinnen totdat haar leidinggevenden binnen komen. Er zijn twee managers bij het intakegesprek en dat is best pittig, zeker omdat ik altijd direct de diepte in ga. Ik vraag haar hoe ze het vindt dat ze erbij zijn. Ze geeft aan dat dat geen probleem is.

En dan ineens gebeurt er iets. Ik begrijp het niet goed, want van de spontane dame is weinig over. Maar in plaats daarvan zie ik iemand voor mij die haar woorden zorgvuldig kiest en op elke vraag hetzelfde antwoord geeft.

Daaropvolgend een afstandelijke uitleg. Ik merk dat ik even de weg kwijt ben, omdat vanuit het niets de verbinding weg is en ik het niet direct kan pakken.

Maar dan snap ik het ja en nee! Door met ja en nee te antwoorden zit je altijd goed. Maar waarom heeft deze dame dat nodig? Ik vraag haar waar zij is gebleven? Haar frivole kant? In wiens ogen kijkt zij wanneer zij mij aankijkt en met een gepast antwoord komt? Het duurt even voordat ze haar verhaal vertelt. Over hoe mensen haar hebben overtuigd dat ze te druk is en te spontaan.

Ik herken wat ze zegt. Want ook ik heb deze boodschap vaak gekregen en door die boodschap was ik niet meer trouw aan mijzelf. En dagelijks kom ik zoveel mensen tegen die twijfelen aan hun eigen identiteit door de mening van anderen. In plaats van een eigen weg te vinden gaan ze zichzelf veranderen. Eigen individualiteit weg, gewenst gedrag en zelfs identiteit ervoor terug. Daardoor ontstaat er iets geks. Dat wat er niet mag zijn bepaalt de dynamiek.

Ook deze dame is zo hard bezig om maar niet te zijn wie ze is. Ze past zich volledig aan. Ik vertel haar dat je er ook iets naast kunt zetten. In het bedrijfsleven en in de functie van leidinggevende past niet op elk moment een voorwaartse en aanwezige houding. Maar je kunt ook leren om sensitief te zijn op wat anderen nodig hebben en vanuit daar te kijken wat nodig is. Bijvoorbeeld ruimte geven aan een ander. Met het grote voordeel dat je trouw kunt blijven aan jezelf en de ander in verbinding met jou kan blijven staan omdat je dicht bij jezelf staat. Je maakt jezelf completer in plaats van armer. Trots zijn op wie je bent!

Ik vraag haar wat ze daar van vindt en van het traject? Ze geeft aan dat ze benieuwd is. Met de uitleg dat ze nieuwsgierig is. Maar ik zeg haar dat ik haar niet geloof. De manier waarop ze het zegt, haar toon, lichaamstaal en gezichtsuitdrukking zeggen wat anders. Haar snelle en hoge ademhaling verraad haar. En dan komen de tranen.

Ons hele leven zijn we bezig om ons zelf te hervinden omdat we van jongs af aan leren anders te moeten zijn naar de maatstaven van een ander. Er zijn maar weinig kinderen die niets van anderen aan trekken en die dit hun hele leven kunnen volhouden. En al die andere (volwassen) kinderen hebben weer een weg terug af te leggen naar hun ware identiteit. Vanuit opvoedparadigma’s krijgen we de erfenis mee van onze ouders en leraren waar we de gros van onze tijd mee vertoeven. Vanuit deze opvoedparadigma’s verliezen we ons zelf. Omdat degene die deze boodschap aan ons overdragen vaak zichzelf ook zijn verloren in de loop der tijd. En vanuit hier gaan we ons anders gedragen om maar goed gekeurd te worden. Zelfafwijzing is altijd nog beter dan afwijzing van degene van wie wij afhankelijk zijn.

Met als resultaat een dame tegenover mij die met man en macht controle probeert te houden over een gesprek. Die ver weg is van haar lijf en vast zit in haar hoofd. Maar door de sterke dame heen zie ik verdriet en boosheid. Gelukkig mocht ik verder kijken en ontmoette ik weer de dame die ik op de gang tegen kwam.